کاهش تورم به کانال ۳۰ درصدی؛ چالش‌های یک وعده و وعید تورمی
تاریخ انتشار: ۲ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۵۲۵۰۲
فرارو- محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی گفته است: «هدایت تورم به کانال ۳۰ درصدی از طریق کنترل نقدینگی امکان‌پذیر است.»
به گزارش فرارو، حال پرسش این است که پیش شرط‌ها و ملزومات رسیدن به تورم ۳۰ درصدی در ایران چیست؟ و اساسا شرایط فعلی تا چه حد با وعده‌های آرمان گرایانه همخوانی دارد؟
با دستور تورم کاهش پیدا نمیکندمهدی پازوکی در گفتگو با فرارو درباره امکان کاهش تورم به کانال ۳۰ درصدی گفت: «برای کاهش تورم در اقتصاد ایران ابتدا باید به علت تورم مراجعه کنیم، یکی از مهمترین علل تورم، رشد فزاینده نقدینگی در اقتصاد ایران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی گفت: «بانک مرکزی نباید صندوقدار دولت باشد، بلکه باید مستقل عمل کند. در حال حاضر در دولت آقای رئیسی، اراده‌ای برای کاهش مخارج غیرضروری دولت دیده نمی‌شود. بودجه کشور صرف مواردی می‌شود که ضرورتی ندارد. هیچ اراده‌ای نیز برای کاهش این بودجه‌ها دیده نمی‌شود. همین نشر بودجه غیرضروری را برای مراکزی مثل دانشگاه‌ها نیز شاهدیم. تعداد دانشگاه‌های ایران پیش از دولت آقای احمدی نژاد، ۶۳ عدد بود که این عدد در پایان دولت احمدی نژاد به ۱۵۳ دانشگاه رسید. اشکالی که در این وضعیت وجود دارد این است که دولت احمدی نژاد که ۶۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشت، در نهایت دولت را با نرخ رشد تورم ۴۰ درصدی تحویل آقای روحانی داد. این مثال را از این جهت گفتم که تاکید کنم مسئله توازن بودجه و هزینه‌ها و عدم کارشناسی درست اقتصادی تا چه حد حائز اهمیت است.»
این اقتصاددان گفت: «دولت سیزدهم در برنامه هفتم توسعه، نرخ رشد را ۸ درصد اعلام کرده است، اما آیا با شعار دادن، نرخ رشد ما افزایش پیدا خواهد کرد، این وعده‌ها در برنامه‌های پیشین نیز اعلام می‌شد و در عمل اتفاق خاصی را شاهد نبودیم. با دستور دادن نه نرخ رشد بالا می‌رود و نه نرخ تورم کاهش پیدا می‌کند. یکی از گام‌های پیش رو برای کاهش نرخ تورم، ایجاد هماهنگی بین سیاست‌های پولی (با مسئولیت بانک مرکزی) و سیاست‌های مالی (در بودجه) است. این هماهنگی در حال حاضر مشهود نیست.
وی افزود: «گام مهم دیگری که باید برداشته شود، افزایش انضباط پولی و مالی است. حقیقت این است که ایران در حال حاضر یکی از بی انضباط‌ترین اقتصاد‌های منطقه محسوب می‌شود. مسئولیت بی انضباطی پولی با بانک مرکزی است. افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی، بدهی دولت به بانک مرکزی و امثال این نوع بدهی‌ها، نقدینگی را بالا می‌برد؛ بنابراین ما به انضباط پولی نیاز داریم. در سند بودجه کشور نیز شاهد بی انضباطی مالی هستیم. وقتی مخارج دولت بیش از درامد‌ها باشد، دولت و بانک مرکزی نیز مستقل نباشند، بی انضباطی مالی رخ میدهد.»
پازوکی درباره این که چگونه می‌توان وعده آرمانی رسیدن به تورم ۳۰ درصدی را محقق کرد، گفت: «برای تحقق وعده‌هایی مثل وعده کاهش تورم به کانال ۳۰ درصدی، یک راهکار استاندارد وجود دارد؛ هماهنگی بین سیاست‌های پولی و مالی برای برخورد با مشکلات اقتصادی و کارشناسی ویژه در جهت اتخاذ سیاست‌های کاهشی. این روش بهنجاری نیست که از یک سو سیاست پولی کشور انقباضی باشد و نرخ بهره ثابت در نظر گرفته شود و از سوی دیگر مخارج دولت را افزایش دهیم. به گفته سران دولت سیزدهم قرار است یک سوم رشد کشور از طریق افزایش بهره وری محقق شود. برای افزایش بهره وری به انتقال تکنولوژی نیاز داریم. یکی از منافع ایجاد ارتباط بین ایران و غرب، همین انتقال تکنولوژی است. اگر قصد داریم شاهد رشد اقتصادی هشت درصد و کاهش نرخ تورم باشیم، باید به این نکات هم توجه کنیم.»
وی در پایان گفت: «پرسش من اقتصاددان، از آقای فرزین این است که اگر قرار است تورم کاهش پیدا کند دقیقا به چه مکانیسم‌ها و راهکارهایی فکر شده است؟ اگر مخارج دولت افزایش پیدا کند، بانک مرکزی نیز دستور دولت را اجرا و اسکناس چاپ کند که کسری بودجه جبران شود، چه باید کرد؟ این که بانک مرکزی بتواند تورم را کاهش دهد، باعث خوشحالی است، اما چنین تصمیماتی به یک بانک مرکزی مستقل و مقتدر نیاز دارد.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: کاهش تورم تورم قیمت طلا و ارز قیمت موبایل مخارج دولت بانک مرکزی کاهش تورم برای کاهش نرخ رشد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۵۲۵۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همتی: آقایان گمان می‌کنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش می‌یابد
آفتاب‌‌نیوز :
همتی با اشاره به اینکه کنترل نقدینگی اقدام مثبتی است، می‌گوید: «مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست.»
*اخیراً نرخ تورم سال ۱۴۰۲ از سوی بانک مرکزی اعلام شده که نشان میدهد تورم به‌رغم تلاش‌های دولت رشد پیدا کرده و حتی رکورد دولت هاشمی را شکسته است. چرا هیچ‌یک از برنامه‌های دولت برای مهار تورم نتیجه نداد؟
جدولی که در روز‌های گذشته منتشر شده آماری است که معمولاً بانک مرکزی به صورت ماهانه برای تادیه دیون و تعهدات به قوه قضائیه ارائه می‌کند تا به منظور رای دادن در اختیار قضات باشد.
یک نکته‌ای را باید مورد توجه قرار داد و آن اینکه در صدر جدول نوشته شده بر پایه سال ۱۳۹۵ درحالی‌که در اواخر سال ۱۴۰۱ پایه شاخص تورم را اصلاح کردند و سال پایه به ۱۴۰۰ تغییر پیدا کرد؛ بنابراین اگر شما بخواهید براساس سال ۱۴۰۰ این اطلاعات را تعدیل کنید به نظر من به زیر ۵۰ درصد می‌رسد. یعنی نرخ تورم ۱۴۰۲ بین ۴۸ تا ۵۰ درصد خواهد بود. به این ترتیب اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم و براساس سال پایه‌ای که معیار مرکز آمار است که البته بانک مرکزی نیز هماهنگ با مرکز آمار سال پایه را اصلاح کرده، نرخ را اعلام کنیم، عدد ۵۲ برای تورم ۱۴۰۲ باید بین ۴۸ تا ۵۰ درصد اصلاح شود.
*اینکه تورم ۵۰ درصد باشد یا ۵۲ درصد چندان در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌کند. به هر حال آنچه مشخص است اینکه دولت در برنامه کنترل تورم موفق نبوده است.
دو نکته را در این زمینه باید اشاره کرد. سال ۱۴۰۲ را با سال آخر دولت دوازدهم که فشار حداکثری وجود داشت نمی‌توان مقایسه کرد. در سال ۱۳۹۸ وصولی درآمد نفتی ۱۲ میلیارد دلار بود و در سال ۱۳۹۹ درآمد‌ها به ۷/۵ میلیارد دلار رسید. درحالی‌که در سال ۱۴۰۲ بنا بر اعلام وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت نفت درآمد نفتی به ۳۵ میلیارد دلار رسیده است. یعنی پنج برابر درآمد نفتی در سال ۱۳۹۹ سال گذشته درآمد نفتی به دست آمده است.
با این درآمد نفتی و اینکه تاکید می‌شود صادرات غیرنفتی جهش پیدا کرده و مجموع صادرات به ۷۸ میلیارد دلار رسیده، تورم بین ۴۸ تا ۵۰ درصد اصلاً قابل قبول نیست. من سوالم این است که مسئولان دولت سیزدهم که آمار بانک مرکزی در خصوص تورم نقطه‌به‌نقطه شهریور ۱۴۰۰ مورد تاکید قرار می‌دادند امروز چرا آمار بانک مرکزی را مورد نظر قرار نداده و آن را مبنای تحلیل قرار نمی‌دهند؟ پاسخ واضح است. برای اینکه بین آمار مرکز آمار و بانک مرکزی حداقل ۱۰ درصد اختلاف وجود دارد.
نکته دومی که باید به آن توجه کرد این است که حتی اگر بنا بر گفته دولت مبنا را بر نرخ مرکز آمار هم بگذاریم عملکردشان با وعده‌هایی که در این حوزه داده بودند هم‌جهت نیست. وعده داده بودند تورم را اول نصف می‌کنند. یعنی در مرحله اول تورم از ۴۶ به ۲۳ درصد کاهش پیدا کند و بعد هم آن را تک‌رقمی کرده یعنی به زیر ۱۰ برسانند.
امروز با ۴۸ درصد نرخ تورم مواجه هستیم که عملکرد بسیار بدی است و به مفهوم شکست در مبارزه با تورم محسوب می‌شود؛ بنابراین این دولت نباید ژست کنترل تورم را به خود بگیرد. به نظر من باید از مردم عذرخواهی کنند و بگویند نتوانستیم تورم را کنترل کنیم. تورم ۴۸ درصد به معنای کنترل نرخ نیست. ۴۸ درصد، تورم بسیار سنگینی است. در شرایط بسیار خاص این تورم ممکن است قابل پذیرش باشد. مانند آنچه در سال ۱۳۹۹ اتفاق افتاد و درآمد‌ها به دلیل شیوع کرونا و حضور ترامپ افت شدید پیدا کرده بود و عملاً درآمد نفتی نداشتیم. مهمترین لنگر نرخ تورم، نرخ ارز است.
دولت نه نرخ ارز را توانست کنترل کند و نه تورم را. امروز می‌بینید که با تزریق بی‌حد درهم و دلار سعی در تقویت ارزش ریال دارند. البته من این اقدام بانک مرکزی را نفی نمی‌کنم. به هر حال کنترل نرخ دلار کار خوبی است و باید هم انجام شود. ولی اینکه با ارزپاشی این کاهش نرخ انجام شود مورد پذیرش نیست و این روش هیچ‌گاه جزو سیاست‌های من نبوده. تزریق ارز جواب اصلی، اساسی، پایه‌ای، علمی و فنی نیست. راه آن مدیریت درست بازار ارز و شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز است. به هر حال این تورم چه ۵۲ درصد با پایه ۹۵ یا کمتر از ۵۰ درصد با پایه ۱۴۰۰ نشان‌دهنده عدم موفقیت دولت در کنترل تورم و عدم تحقق وعده‌های دولت در این حوزه است.
*دلیل عدم اثرگذاری کاهش رشد نقدینگی بر تورم چیست؟
کنترل رشد نقدینگی اقدام مثبتی است و به نظر من باید ادامه پیدا کند. البته من اطلاع دارم که ریشه کاهش رشد نقدینگی که اتفاق افتاده، کنترل ترازنامه بانک‌هاست که حتماً آثار رکودی در اقتصاد و تولید خواهد داشت. در هر حال صرف‌نظر از علت کاهش رشد نقدینگی، این امر می‌تواند در مهار تورم مؤثر باشد. با این حال باید در نظر داشت که نقدینگی یک واسط است. رئیس‌جمهور و باقی اعضای دولت نباید روی کاهش رشد نقدینگی مانور دهند. مردم که با نقدینگی کاری ندارند. برای مردم تورم و پولی که از جیب‌شان می‌رود مهم است. تورم باید کم شود.
*چرا کنترل رشد نقدینگی و افزایش درآمد‌های صادراتی نتوانست منجر به مهار تورم شود؟
مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست. مدیریت و کارآمدی اهمیت دارد. کشور کسری بودجه سنگینی دارد. کسری بودجه و اضافه‌برداشت بانک‌ها به اقتصاد فشار می‌آورد. امروز نرخ بهره تامین مالی در بازار بالای ۴۰ درصد است. نرخ ۴۰ درصد به مفهوم آن است که تعادل سیستم پولی کشور از دست‌شان خارج شده است. شما نمی‌توانید بگویید رشد نقدینگی ۲۵ درصد و نرخ بانکی ۲۳ درصد است، ولی در بازار نرخ بهره تامین مالی ۴۰ درصد باشد.
این نشان میدهد یک جا‌هایی اشکال وجود دارد. این نشان میدهد یک ناهماهنگی در سیاست‌های پولی، ارزی و مالی کشور وجود دارد. تا این ناهماهنگی حل نشود نمی‌توان تورم را کنترل کرد. آقایان گمان می‌کنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش می‌یابد. رشد اقتصادی هم بسیار مهم است. رشد اقتصادی سال گذشته ناشی از تولید نبوده. عمده آن از محل فروش نفت و رشد بخش خدمات بعد از کرونا به دست آمده است.
بخش غالب رشد بخش خدمات نیز به رشد عملیات واسطه‌های مالی برمی‌گردد؛ بنابراین این رشد به بخش تولید واقعی مربوط نمی‌شود. به نظر من، در حکمرانی مشکل داریم. تا مشکل حکمرانی حل نشود با تکیه بر یک عامل متغیر در سیاست‌های پولی نمی‌توان تورم را کنترل کرد.
منبع: روزنامه هم میهن
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند